Wodniak jądra

Wodniak jądra (hydrocele) to stan, w którym dochodzi do nagromadzenia płynu w osłonach otaczających jądro, co prowadzi do obrzęku moszny. Jest to często spotykany stan u noworodków oraz niemowląt– dotyka około jednego na dwudziestu chłopców. Wodniak jądra występuje u 6% noworodków płci męskiej. Schorzenie to pojawia się częściej u wcześniaków, jednostronnie i po stronie prawej (60%), jedynie w przypadku 10% wodniaków lokalizacja jest obustronna. Wodniak jądra często występuje z przepukliną, co oznacza niezamknięte połączenie między jamą brzuszną a moszną. Przepuklina umożliwia przemieszczanie się płynu z jamy brzusznej do worka mosznowego, co powoduje powiększenie i obrzęk moszny. Podobnym schorzeniem jest wodniak powrózka nasiennego, gdzie płyn gromadzi się wzdłuż przebiegu powrózka nasiennego.

Charakterystycznym objawem wodniaka jądra jest najczęściej jednostronne powiększenie moszny, chociaż w niektórych przypadkach wodniaki mogą występować obustronnie. Powiększenie to zazwyczaj jest bardziej widoczne wieczorem, ponieważ ilość płynu surowiczego gromadzącego się w osłonce jądra zwiększa się w ciągu dnia. Wodniaki jądra zazwyczaj nie powodują bólu podczas badania palpacyjnego, z wyjątkiem przypadków związanych z nowotworem lub ostrym zapaleniem jądra lub najądrza. W przypadku dużych wodniaków pacjenci mogą odczuwać trudności w poruszaniu się. Warto zauważyć, że wodniaki jądra nie wpływają na oddawanie moczu, więc pacjenci nie mają problemów z mikcją ani nie odczuwają dyskomfortu podczas tej czynności. Innym charakterystycznym objawem wodniaka jądra jest „prześwitywanie”, które występuje, gdy światło padające na zgromadzony płyn w worku mosznowym ulega rozproszeniu.

Występują dwa rodzaje wodniaków jądra, jednym z nich jest wrodzony wodniak jądra. U noworodków wodniak jądra jest często wynikiem nie zamknięcia wyrostka pochwowego (tunica vaginalis) podczas rozwoju płodowego, co pozwala na przemieszczanie się płynu z jamy brzusznej do moszny. Najczęściej zauważalny jest jako bezbolesny obrzęk moszny, który może się zmieniać w zależności od pozycji dziecka.

Drugim rodzajem jest nabyty wodniak jądrą. Może wystąpić u dorosłych w wyniku urazu, zapalenia (np. zapalenie najądrza lub jądra), infekcji, guza jądra lub po operacjach w obrębie moszny. Jedną z objawów jest bezbolesny obrzęk moszny, który może narastać z czasem. W rzadkich przypadkach może powodować dyskomfort lub ból.

Zabieg chirurgiczny stosowany w leczeniu wodniaka jądra nazywa się hydrocelektomią. Jest to procedura, która polega na usunięciu nagromadzonego płynu oraz naprawie osłonek otaczających jądro, aby zapobiec nawrotom wodniaka. Na początku chirurg wykonuje niewielkie nacięcie w mosznie lub w dolnej części brzucha, w zależności od lokalizacji wodniaka. Nagromadzony płyn jest usuwany, aby umożliwić dostęp do osłonek jądra.

Osłonki otaczające jądro są naprawiane poprzez zszycie lub wycięcie ich części. Celem jest zapobieganie ponownemu gromadzeniu się płynu. Na końcu nacięcie jest zamykane za pomocą szwów rozpuszczalnych lub nierozpuszczalnych, które są usuwane po kilku dniach.

Operacja wodniaka jądra u dzieci jest zazwyczaj skuteczna, a ryzyko nawrotu jest niskie. Większość dzieci wraca do pełni zdrowia i nie doświadcza dalszych problemów związanych z wodniakiem. Przestrzeganie zaleceń pooperacyjnych i regularne wizyty kontrolne są kluczowe dla pomyślnego przebiegu rekonwalescencji.